Την ώρα που το ποσοστό της ανεργίας παραμένει διψήφιο και συγκεκριμένα στο 10,6%, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι οι κενές θέσεις εργασίας υπερδιπλασιάστηκαν το πρώτο τρίμηνο του έτους. Ειδικότερα, εκτινάχθηκαν κατά 115,6% στις 70.826. Οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού αποτελούν τροχοπέδη για την οικονομία και για την περαιτέρω ανάπτυξη των επιχειρήσεων, καθώς σε τελευταία έρευνα της ManpowerGroup, τουλάχιστον 8 στους 10 εργοδότες απάντησαν ότι συναντούν δυσκολία στην εύρεση του ταλέντου που χρειάζονται. Σύμφωνα με μελέτη του ΣΕΒ και της EY για τη βιομηχανία, η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού αποτελεί το δεύτερο σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο κλάδος, μετά το ενεργειακό κόστος. Μάλιστα, οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις εκτιμούν ότι την επόμενη τριετία, αυτό θα είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουν.
Οι μεγάλες ελλείψεις εργαζομένων είναι αποτέλεσμα δομικών αδυναμιών της ελληνικής αγοράς εργασίας αλλά και περαιτέρω στρεβλώσεων που άφησε πίσω της η κρίση χρέους. Γιατί μπορεί η ανεργία να έχει μειωθεί σημαντικά από το 28% που άγγιξε πριν από περίπου μία δεκαετία, όμως ταυτόχρονα μειώθηκε και ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός της χώρας. Λόγω της γήρανσης και της μετανάστευσης, τα άτομα 15-74 ετών στην Ελλάδα έχουν μειωθεί κατά 660.000 από το 2009. Και την ίδια στιγμή, η χώρα μας εμφανίζει διαχρονικά χαμηλή συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό, στο 69,5%, την ώρα που το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 75%.
Κυρίως, όμως, στην Ελλάδα διαπιστώνεται αυτή τη στιγμή αισθητή αναντιστοιχία μεταξύ των δεξιοτήτων που χρειάζεται η αγορά και εκείνων που έχουν οι υποψήφιοι εργαζόμενοι. Τελευταία μελέτη έδειξε ότι οι κλάδοι που αναζητούν τους περισσότερους εργαζόμενους είναι εκείνοι της πληροφορικής, των ξενοδοχείων-εστίασης και των επαγγελματικών υπηρεσιών. Όμως, από τα 430 πανεπιστημιακά τμήματα της χώρας, μόνο τα 219 είναι προσανατολισμένα στο παραγωγικό αναπτυξιακό άλμα της Ελλάδας, παρέχοντας στους απόφοιτους άμεσες προοπτικές απασχόλησης στην ιδιωτική οικονομία. Είναι ενδεικτικό ότι σε 42 τμήματα, οι απόφοιτοι έχουν ως κύρια (ή μοναδική) επαγγελματική αποκατάσταση μια θέση στο Δημόσιο.
Έτσι εξηγούνται τα στοιχεία που δείχνουν ότι ακόμα και όταν οι εργοδότες αυξάνουν τους μισθούς προκειμένου να προσελκύσουν εργαζόμενους, οι κενές θέσεις εργασίας δεν μειώνονται εύκολα.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτό, που κρατά πίσω την ελληνική οικονομία; Σύμφωνα με έρευνα του ΣΕΒ, οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν ότι ο βασικός τρόπος για να προσελκύσουν το ταλέντο που χρειάζονται είναι μέσω της αύξησης των μισθών. Συγκεκριμένα, οι επιχειρήσεις εκτιμούν ότι μπορούν να βελτιώσουν το εργασιακό περιβάλλον κυρίως μέσω αύξησης των οικονομικών απολαβών (67%), ευκαιριών συνεχούς ανάπτυξης και αναβάθμισης των γνώσεων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού (61%) και στήριξης του προσωπικού σε κρίσιμες φάσεις της ζωής του (54%).
Την ίδια στιγμή, ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) ανακοίνωσε πρόσφατα πρωτοβουλία για τη δημιουργία μίας ψηφιακής πλατφόρμας μέσω της οποίας θα μπορούν να έρχονται στην Ελλάδα εργαζόμενοι από τρίτες χώρες, με νόμιμες διαδικασίες, προκειμένου να καλύπτονται κενά στην ελληνική βιομηχανία.
Εν τω μεταξύ, ξένοι οικονομολόγοι χαρακτηρίζουν σαν ένα σημαντικό βήμα την τελευταία ρύθμιση που επιτρέπει την εξαήμερη εργασία σε επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας, καθώς εκτιμάται ότι θα βοηθήσει να καλυφθούν ανάγκες κυρίως σε βιομηχανίες, όπου το πρόβλημα της έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού είναι ιδιαίτερα μεγάλο.Πέραν αυτής της ρύθμισης, όμως, η κυβέρνηση προσανατολίζεται και σε άλλα μέτρα που στοχεύουν στην αύξηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας, κυρίως ανάμεσα στις γυναίκες, τους νέους και τους συνταξιούχους, όπως για παράδειγμα η μεγαλύτερη ευελιξία για εργαζόμενες μητέρες και η αναμόρφωση των επιδομάτων ανεργίας.