Η Πάτρα είναι ο δεύτερος σταθμός της έκθεσης με τις 21 προτάσεις-υποψηφιότητες που προκρίθηκαν στην τελική φάση του διαγωνισμού εφαρμοσμένης έρευνας και καινοτομίας με τίτλο «Η Ελλάδα Kαινοτομεί», που διοργανώνουν από κοινού ο ΣΕΒ και η Eurobank EFG.
Μέσα από την έκθεση, η επιστημονική και η επιχειρηματική κοινότητα, αλλά και η ευρύτερη κοινωνία, της Πελοποννήσου και της Δυτικής Ελλάδας μπορούν να γνωρίσουν την πρωτοποριακή δουλειά των Ελλήνων ερευνητών, που αναδεικνύεται μέσα από το διαγωνισμό. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ερευνητική κοινότητα της περιοχής διακρίθηκε ιδιαίτερα στην πρώτη φάση του διαγωνισμού, καθώς επτά από τις 21 προτάσεις που συμμετέχουν στην τελική διεκδίκηση των βραβείων του «Η Ελλάδα Καινοτομεί» προέρχονται από ερευνητές ή ερευνητικές ομάδες με έδρα την Πάτρα.
Τα εγκαίνια της έκθεσης έγιναν τη Δευτέρα 9 Μαΐου στον Πολυχώρο Πολιτεία της Πάτρας. Στο χαιρετισμό του, ο κ. Παναγιώτης Μαντάς, Γενικός Διευθυντής επικεφαλής Δικτύου Τραπεζικής Επιχειρήσεων του ομίλου Eurobank EFG, υπογράμμισε ότι «έχουμε μια μεγάλη ευκαιρία μπροστά μας να αναδείξουμε και να απελευθερώσουμε τις δημιουργικές και παραγωγικές δυνάμεις του τόπου και να τις μετατρέψουμε σε δύναμη πυρός, σε ακρογωνιαίο λίθο της αναβάθμισης της παραγωγικής βάσης της χώρας, με στόχο την έξοδο από την κρίση και την επιστροφή της χώρας σε σταθερούς και υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και ευημερίας». Η αύξηση της παραγωγικότητας έχει καίρια σημασία και η έμφαση στην έρευνα μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης, καθώς, όπως επισήμανε ο κ. Μαντάς, «ακαδημαϊκές εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι μια αύξηση στο 3% του ΑΕΠ των επενδύσεων σε Έρευνα και Καινοτομία οδηγεί μακροπρόθεσμα σε αύξηση της παραγωγικότητας της οικονομίας κατά 1% ετησίως». Ωστόσο, «στην Ελλάδα, παρά τα φωτεινά παραδείγματα και τις μεμονωμένες θετικές πρωτοβουλίες η κατάσταση δεν είναι ενθαρρυντική. Οι δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη παραμένουν στο 0,6% του ΑΕΠ, ένα πολύ χαμηλό επίπεδο, με τον ιδιωτικό τομέα να συμβάλλει μόνο το 27% του συνόλου, έναντι 64% κατά μέσο όρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Για το λόγο αυτό, κεντρικοί στόχοι της πρωτοβουλίας του ΣΕΒ και της Eurobank είναι «να ενισχύσει τη συνεργασία ιδιωτικού & δημόσιου τομέα» και «να συμβάλει στη στενότερη συνεργασία επιχειρήσεων & Ιδιωτικών φορέων με τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα με αμοιβαίο σεβασμό της ανεξαρτησίας και αυτονομίας τους καθενός».
Ο Γενικός Διευθυντής του ΣΕΒ κ. Διονύσης Νικολάου τόνισε ότι «η έρευνα και η καινοτομία δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός. Καταξιώνονται μόνο όταν τα αποτελέσματά τους μετατρέπονται σε προϊόντα και υπηρεσίες που βελτιώνουν την καθημερινή μας ζωή, δημιουργούν απασχόληση και αυξάνουν την κοινωνική ευημερία. Αυτά μπορούν να γίνουν μόνο μέσω της επιχειρηματικότητας. Μιας επιχειρηματικότητας που να μπορεί να λειτουργεί μέσα σε ένα δημιουργικό περιβάλλον χωρίς διοικητικά εμπόδια και κρατικές παρεμβάσεις, πράγμα που δυστυχώς δεν συμβαίνει.»
«Η παραγωγή πτυχιούχων ανέργων εικονογραφεί την ανεπάρκεια του εκπαιδευτικού μας συστήματος», υπογράμμισε ο κ. Νικολάου. «Η αναβάθμιση σε όλα τα επίπεδα του Δημόσιου Εκπαιδευτικού Συστήματος είναι η μεγαλύτερη εθνική πρόκληση που αντιμετωπίζουμε σήμερα», καθώς «η έρευνα και η καινοτομία δεν θα μπορέσουν να αποκτήσουν τη δυναμική που απαιτούν οι καιροί αν δεν στηριχθούν σε ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα». Η στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας, είπε ο Γενικός Διευθυντής του ΣΕΒ θα έρθει και μέσα από τις διαρθρωτικές αλλαγές: «πέρα από τις ενεργές πολιτικές, προϋποθέτει την απουσία γραφειοκρατικών προσχωμάτων, την επικράτηση απλών και ξεκάθαρων κανόνων που να έχουν άμεση συνάφεια με την εξασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος και την αποτελεσματική λειτουργία του κράτους δικαίου. Μόνο σε ένα τέτοιο περιβάλλον οι επιχειρήσεις αναδιοργανώνονται με ταχύτητα ενσωματώνοντας καινοτόμες λύσεις στην παραγωγική διαδικασία, δημιουργώντας αντίστοιχα ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την πρωτογενή παραγωγή έρευνας και την αύξηση των σχετικών δαπανών από τον ιδιωτικό τομέα».
Ο βοηθός περιφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας, καθ. Δημήτρης Δουγένης χαιρετίζοντας την πρωτοβουλία ανέφερε «Υποστηρίζουμε και ενθαρρύνουμε το τρίγωνο της γνώσης: την Έρευνα, την Εκπαίδευση και την Καινοτομία. Πιστεύουμε, όμως επί πλέον, ότι τα παραπάνω οφείλουν να έχουν διασύνδεση και συνεργασία με την ευρύτερη κοινωνία αλλά και την παραγωγή, προκειμένου να βοηθήσουν την ανάπτυξη και κοινωνικοοικονομική βελτίωση των πολιτών της Δυτικής Ελλάδας, που αποτελεί άλλωστε και μείζονα στόχο της περιφερειακής αυτοδιοίκησης. Αντιλαμβανόμενη την ανάγκη αυτή, η ΠΔΕ συγκρότησε ήδη ένα ειδικό συμβουλευτικό Όργανο που στοχεύει στην ενθάρρυνση της έρευνας και καινοτομίας για την προβολή των νέων ιδεών και την αξιοποίηση των δημιουργικών και παραγωγικών δυνατοτήτων της.
Επιπρόσθετα, είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι και περήφανοι που ανάμεσα στις προτάσεις που έχουν επιλεγεί υπάρχουν σημαντικές ερευνητικές δουλειές από το Πανεπιστήμιο Πατρών και το Ερευνητικό Πάρκο».
Με την ευκαιρία των εγκαινίων της έκθεσης διοργανώθηκε ειδική εκδήλωση και δημόσια συζήτηση, την οποία συντόνισε ο κ. Νικολάου, με θέμα «Το πέρασμα της Καινοτομίας & της ‘Ερευνας στην Παραγωγική Διαδικασία: Μέθοδοι & Εργαλεία για Ανάπτυξη & Ανταγωνιστικότητα». Στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης, ο κ. Κωνσταντίνος Κοκκινοπλίτης, Γενικός Γραμματέας ‘Έρευνας & Τεχνολογίας του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, προανήγγειλε την προκήρυξη δράσεων ύψους 300 εκ. € από το ΕΣΠΑ μέσα στη χρονιά για την έρευνα, την τεχνολογική ανάπτυξη και την καινοτομία, από ένα σύνολο 1,069 δις € για το διάστημα 2007-2013, εκ των οποίων τα 888 εκ. €διατίθενται μέσω της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας και τα 180 εκ. € από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων. Όπως ανέφερε ο κ. Κοκκινοπλίτης, «έως σήμερα έχουν προκηρυχθεί δράσεις συνολικού προϋπολογισμού 474εκατομμυρίων ευρώ, και οι διαθέσιμοι πόροι είναι πλέον 595 εκ. ευρώ. Ο προϋπολογισμός των επικείμενων προκηρύξεων έως το τέλος του 2011 προβλέπεται να ανέλθει στο ποσόν των 298 εκ €, εκ των οποίων τα 171 εκατ. € προκηρύσσονται σήμερα, τα 80 εκ. € μέσα στον Ιούνιο και τα υπόλοιπα 47 εκ. € στο δεύτερο εξάμηνο του έτους.»
Όλες οι προκηρύξεις, είπε ο γενικός γραμματέας, θα προϋποθέτουν «μετρήσιμα αποτελέσματα» και θα εντάσσονται σε έναν από τέσσερις στρατηγικούς πυλώνες: ενίσχυση του ανθρώπινου επιστημονικού δυναμικού και των ερευνητικών υποδομών, διασύνδεση με τον παραγωγικό ιστό της οικονομίας για την προαγωγή της καινοτομίας, εξωστρέφεια, δηλαδή διασύνδεση της ερευνητικής κοινότητας με τα δίκτυα του εξωτερικού, και διασύνδεση της επιστήμης με την κοινωνία. «Όλα τα ερευνητικά προγράμματα που προκηρύσσει ο δημόσιος τομέας θα εντάσσονται σε αυτές και θα υπάρχουν σε σταθερά χρονικά διαστήματα επανάληψη συγκεκριμένων προγραμμάτων ώστε η ερευνητική κοινότητα να έχει σταθερές αναφορές και να προετοιμάζεται σε βάθος χρόνου».
Ο κ. Γεώργιος Παναγιωτάκης, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Πατρών, αναφέρθηκε αναλυτικά στην εκτεταμένη ερευνητική δραστηριότητα του Πανεπιστημίου, το οποίο διαθέτει 800 καθηγητές και 2000 μεταπτυχιακούς και μεταδιδακτορικούς ερευνητές, οι οποίοι συμμετέχουν σε προγράμματα ύψους περίπου 30 εκ. € το χρόνο. Συνολικά, 36 ερευνητικά δίκτυα συγκροτούν τέσσερα ερευνητικά clusters (θεματικές: Βιο-ιατρική και Βιοτεχνολογία, Περιβάλλον και Βιώσιμη Ανάπτυξη, Νέα Υλικά και Κατασκευές, Πληροφορική και Τεχνολογίες Επικοινωνιών). Ο Πρύτανης αναφέρθηκε ιδιαίτερα στη λειτουργία Γραφείου Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας που παρέχει πλήρες φάσμα υποστηρικτικών υπηρεσιών, όπως μεταξύ άλλων η υποστήριξη αιτήσεων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, δημιουργίας εταιρειών spin-off, σύναψης και παρακολούθησης συμβάσεων συνεργασίας με τρίτους με σκοπό την εμπορική αξιοποίηση (οικονομική εκμετάλλευση) ή χρηματοδότηση των παραγόμενων ερευνητικών αποτελεσμάτων, αλλά και η προσέγγιση επιχειρήσεων, η μεταφορά επιχειρηματικών γνώσεων σε φοιτητές και ερευνητές του Πανεπιστημίου, η συμβουλευτική καθοδήγηση και νομική υποστήριξη των ερευνητικών ομάδων, καθώς και η προβολή ερευνητικών δραστηριοτήτων και καινοτόμων προϊόντων.
Ο κ. Κωνσταντίνος Τσεκούρας, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος του Επιστημονικού Πάρκου Πατρών, περιέγραψε τους τέσσερις άξονες της στρατηγικής κατεύθυνσης του Πάρκου: να λειτουργήσει ως θερμοκοιτίδα νέας επιχειρηματικότητας, να παρέχει υπηρεσίες σε εταιρείες που είναι εγκατεστημένες σε αυτό, να προσελκύσει επιχειρήσεις μεσαίου μεγέθους στο Πάρκο Επιχειρήσεων Υψηλής Τεχνολογίας Δυτικής Ελλάδας, και, τέλος, να υλοποιήσει αναπτυξιακά προγράμματα. Στις άμεσες στρατηγικές προτεραιότητες του ΕΠΠ ο κ. Τσεκούρας συμπεριέλαβε τον Περιφερειακό Πόλο Καινοτομίας, το regional technology foresight και τη χαρτογράφηση και συγκρότηση περιφερειακών clusters.
Η στρατηγική αυτή, είπε ο κ. Τσεκούρας, προκύπτει από το ρόλο που έχει ανατεθεί στα Επιστημονικά Πάρκα «σαφώς από την Ε.Ε., αλλά ασαφώς από την ελληνική πολιτεία», και έχει ως βασικούς άξονες την περιφερειακότητα, την εξωστρέφεια και την καινοτόμο επιχειρηματικότητα, με στόχο τη δημιουργία ενός νέου μοντέλου περιφερειακής ανάπτυξης.
Ο κ. Βασίλειος Μακιός, Γενικός Διευθυντής της Ελληνικής Πρωτοβουλίας Τεχνολογικών Συνεργατικών Σχηματισμών Corallia, επισήμανε ότι «η Ελλάδα μπορεί να αλλάξει χρησιμοποιώντας την τεχνολογία και η συνταγή είναι λίγο ως πολύ γνωστή σε όλους: όραμα, αξίες, πίστη, σωστή αξιοποίηση και καθοδήγηση του ανθρώπινου κεφαλαίου, επικέντρωση σε τομείς που μπορούν να επιφέρουν άμεσα θετικά αποτελέσματα και μακροχρόνιος στρατηγικός προγραμματισμός.
Διαθέτουμε ένα εξαιρετικά ευέλικτο, ταλαντούχο και υψηλά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό. Αυτή η αφρόκρεμα ανθρώπινου δυναμικού δεν υπάρχει πουθενά. Αυτό το δυναμικό όμως θέλει αισιόδοξα μηνύματα και έχει ανάγκη να νοιώσει τη χαρά της δημιουργίας.»
Για την πρωτοβουλία Corallia, ο κ. Μακιός είπε ότι «οραματίζεται και επιδιώκει την προώθηση της «Καινοτομίας Made in Greece», αλλά και των ανθρώπων, επιχειρήσεων, πανεπιστημίων και ερευνητικών ινστιτούτων, που την παράγουν. Μετά από τέσσερα χρόνια λειτουργίας, τα αποτελέσματα είναι άμεσα, μετρήσιμα και θεαματικά. Μέσα από τη συνεργασία, στα δύο κιόλας πρώτα χρόνια η «ένωση» των δώδεκα –τότε, σήμερα πάνω από 80- εταιρειών, αυξάνει ετησίως με διψήφιους ρυθμούς το δυναμικό της, τις εξαγωγές και τις πατέντες.»
Σε παρέμβασή του, ο κ. Σοφοκλής Πιταροκοίλης, Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος της SOLAR CELLS HELLAS AE, χαρακτήρισε την καινοτομία «αναπόσπαστο συστατικό στοιχείο της επιχειρηματικότητας» και τόνισε πως «έχει στο κέντρο της τον πελάτη». «Ο πελάτης ορίζει την ποιότητα και όχι η επιχείρηση», είπε ο κ. Πιταροκοίλης, και εντόπισε ως πρόβλημα της χώρας ότι «η έννοια της καινοτομίας είναι αποκομμένη από την πελατοκεντρική αντίληψη». Σημείωσε επίσης, την «αδυναμία μετάβασης από το εργαστηριακό επίπεδο του σχεδιασμού, της προτυποποίησης και της δοκιμής στο βιομηχανικό περιβάλλον της μαζικής παραγωγής» και την περιορισμένη στήριξη από την πολιτεία σε επίπεδο κινήτρων και χρηματοδότησης. «Πρέπει όλοι να αντιληφθούν ότι η καινοτομία δεν οδηγεί σε νέες αγορές, αλλά η ικανότητα των εμπλεκομένων να διευρύνουν το αντικείμενο της εργασίας τους, τους ανοίγει το δρόμο σε καινοτομικές λύσεις», είπε ο κ. Πιταροκοίλης.
Η έκθεση στο Πολυχώρο Τέχνης και Πολιτισμού «Πολιτεία» της Πάτρας θα διαρκέσει έως και τις 12 Μαΐου (ώρες επισκέψεων 10 πμ – 10 μμ).
Μετά τη Θεσσαλονίκη, τον Απρίλιο, και την Πάτρα, η έκθεση θα παρουσιαστεί στο Ηράκλειο Κρήτης (Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, 31 Μαΐου-5 Ιουνίου) και στην Αθήνα, από τις 17 Ιουνίου, στον «Ελληνικό Κόσμο», όπου στις 21 Ιουνίου θα ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία με την πανηγυρική τελετή βράβευσης τεσσάρων προτάσεων, δύο από το χώρο της καινοτομίας και δύο από την εφαρμοσμένη έρευνα.
Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα του διαγωνισμού www.kainotomeis.gr