Διμερής επιστημονική και τεχνολογική συνεργασία Ελλάδας – Γερμανίας

Σκοπός και χαρακτηριστικά

H δράση Διμερής επιστημονική και τεχνολογική συνεργασία Ελλάδας – Γερμανίας έχει ως στόχο την προώθηση και τη στήριξη της συνεργασίας μεταξύ ερευνητικών οργανισμών και επιχειρήσεων από Ελλάδα και Γερμανία που απασχολούν υψηλά καταρτισμένο επιστημονικό προσωπικό.

Αρμόδιος φορέας από την πλευρά της Γερμανίας είναι το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Παιδείας και Έρευνας.

Γενικότερα, οι διακρατικές συνεργασίες στην Έρευνα Και Καινοτομία εντάσσονται στο πλαίσιο της δράσης 1-1.1-03: «Διακρατικές συνεργασίες στην Έρευνα και Καινοτομία».

Αποσκοπούν στην ενίσχυση της εξωστρέφειας και της ανταγωνιστικότητας του συστήματος έρευνας και καινοτομίας μέσα από την ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ ερευνητικών οργανισμών και επιχειρήσεων άλλων χωρών και υλοποίησης κοινών ερευνητικών έργων σε επιλεγμένες θεματικές ενότητες που ορίζονται και αντικατοπτρίζουν τα κοινά ενδιαφέροντα και τις προτεραιότητες των δύο μερών.

Η συνολική δημόσια δαπάνη της δράσης φτάνει τα 4 εκατ. ευρώ. Συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εθνικούς πόρους.

Προϋποθέσεις συμμετοχής

Δικαιούχοι της δράσης είναι επιχειρήσεις και ερευνητικοί οργανισμοί.

Δικαιούχοι φορείς χαρακτηρίζονται οι Έλληνες εταίροι του έργου που συμμετέχουν σε ένα ή περισσότερα έργα: ερευνητικοί οργανισμοί, επιχειρήσεις ή άλλοι φορείς.

Δικαιούχοι που μπορούν να λάβουν δημόσια χρηματοδότηση στο πλαίσιο της δράσης, είναι οι φορείς, που θα έχουν συμμετάσχει επιτυχώς στη διαδικασία αξιολόγησης της Προκήρυξης:

Α. Επιχείρηση: κάθε μονάδα με νομική οντότητα που ασκεί οικονομική δραστηριότητα.

Κατά τη χρονική στιγμή καταβολής της ενίσχυσης, η επιχείρηση – δυνητικός δικαιούχος πρέπει να έχει εγκατάσταση ή υποκατάστημα που να λειτουργεί νόμιμα στην ελληνική περιφέρεια όπου χωροθετείται η ενίσχυση, σύμφωνα με την αίτηση χρηματοδότησης.

Η δράση απευθύνεται σε υφιστάμενες επιχειρήσεις ανεξαρτήτως ημερομηνίας ίδρυσης, που προτίθενται να υλοποιήσουν έργο έρευνας και ανάπτυξης, το αντικείμενο του οποίου εμπίπτει στους επιλεγμένους τομείς δραστηριότητας της Πρόσκλησης στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης 2021-2027 (ΕΣΕΕ).

Οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να συμμετέχουν στη δράση, εφόσον συνεργάζονται τουλάχιστον με μία μικρομεσαία επιχείρηση (ΜμΕ).

Β. Ερευνητικός οργανισμός: φορέας, όπως πανεπιστήμια ή ερευνητικά κέντρα-ινστιτούτα, οργανισμοί μεταφοράς τεχνολογίας, ενδιάμεσοι καινοτομίας, ερευνητικοί συνεργαζόμενοι φορείς με φυσική ή/και εικονική παρουσία, ανεξάρτητα από το νομικό καθεστώς του (δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου) ή τον τρόπο χρηματοδότησής του, πρωταρχικός σκοπός του οποίου είναι η ανεξάρτητη διεξαγωγή βασικής έρευνας, βιομηχανικής έρευνας ή πειραματικής ανάπτυξης ή η ευρεία διάδοση των αποτελεσμάτων των εν λόγω δραστηριοτήτων με τη διδασκαλία, τη δημοσίευση ή τη μεταφορά γνώσης.

Κάθε αυτοτελής επιχείρηση ή φορέας που αντιμετωπίζεται ως επιχείρηση σε επίπεδο ΑΦΜ μπορεί να συμμετέχει ως δυνητικός δικαιούχος σε έως 2 αιτήσεις χρηματοδότησης αθροιστικά, καθ’ όλη τη διάρκεια της δράσης. 

Δεν υπάρχει περιορισμός στον αριθμό των προτάσεων στις οποίες συμμετέχει ένας ερευνητικός οργανισμός ή φορέας που αντιμετωπίζεται ως ερευνητικός οργανισμός.

Αριθμός δικαιούχων ανά έργο

Οι διακρατικές επιστημονικές και τεχνολογικές συνεργασίες απευθύνονται στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα των δύο συνεργαζόμενων χωρών.

Έτσι, δικαίωμα υποβολής πρότασης στην Πρόσκληση έχουν συμπράξεις ιδιωτικών φορέων (επιχειρήσεων όλων των μεγεθών), δημόσιων φορέων (ερευνητικοί και τεχνολογικοί φορείς, πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, ινστιτούτα και εργαστήρια αυτών) και λοιπών φορέων κατά τα παραπάνω οριζόμενα, και από τα δύο κράτη.

Οι προτάσεις θα περιλαμβάνουν τουλάχιστον δύο συνεργαζόμενους φορείς (συμπεριλαμβανομένου του συντονιστή) από την ελληνική πλευρά, δηλαδή 1 ερευνητικό οργανισμό και 1 μικρομεσαία επιχείρηση.

Προτάσεις που δεν έχουν διακρατικό εταίρο από τη Γερμανία δεν θα γίνονται αποδεκτές.

Κάθε πλευρά ορίζει φυσικό πρόσωπο ως Επιστημονικό Υπεύθυνο έργου (ΕΥ), που:

• Έχει την ευθύνη για το συντονισμό και την επιστημονική, τεχνική και οικονομική επίβλεψη του έργου σε εθνικό επίπεδο
• Μπορεί να ταυτίζεται με τον συντονιστή του έργου.

Τα προτεινόμενα έργα πρέπει να αποφέρουν προφανές όφελος στις δύο χώρες, στους συμμετέχοντες των συμπράξεων, αλλά και γενικότερα οφέλη στην οικονομία και το κοινωνικό σύνολο.

Το δίκτυο συνεργασίας, που θα αποτελείται από ελληνικούς και γερμανικούς φορείς, θα πρέπει να απαρτίζεται από νομικές οντότητες, ανεξάρτητες μεταξύ τους, όπου καμία δεν τελεί υπό τον άμεσο ή έμμεσο έλεγχο της άλλης ούτε τυγχάνουν υπό τον ίδιο άμεσο ή έμμεσο έλεγχο.

Προϋπολογισμός δράσης

Ο συνολικός προϋπολογισμός δημόσιας δαπάνης της δράσης είναι 4 εκατ. ευρώ.

Κατανέμεται στις περιφέρειες της χώρας, όπως φαίνεται από τον παρακάτω πίνακα:

Ο μέγιστος συνολικός προϋπολογισμός των υποβαλλόμενων προτάσεων έργων πρέπει να μην υπερβαίνει το όριο των 500.000 ευρώ.

Για προτάσεις έργων της περιοχής παρέμβασης «οριζόντιες δράσεις», ο μέγιστος συνολικός προϋπολογισμός δεν θα υπερβαίνει το όριο των 175.000 ευρώ.

Διάρκεια υλοποίησης

Η χρονική διάρκεια υλοποίησης των υποβαλλόμενων προτάσεων έργων δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 36 μήνες από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης έγκρισης αποτελεσμάτων αξιολόγησης, με δυνατότητα παράτασης 6 μηνών, κατόπιν αιτιολογημένης τεκμηρίωσης από τους δικαιούχους και έγκρισης αυτής αρμοδίως από τη ΓΓΕΚ.

Περιοχή εφαρμογής

Η περιοχή εφαρμογής είναι όλη η ελληνική επικράτεια.

Τομείς δραστηριότητας

1. Υλικά για τεχνολογίες παραγωγής, μεταφοράς, αποθήκευσης συμπεριλαμβανομένης της συμπίεσης και χρήσης υδρογόνου:

• Παραγωγή, αποθήκευση, καθαρισμός, συμπίεση υδρογόνου.
• Παραγωγή πράσινου υδρογόνου και ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών παραγωγής. Τα έργα μπορεί να περιλαμβάνουν έρευνα για τον συνδυασμό τεχνολογιών για τη βιώσιμη παροχή νερού ως βασικής πρώτης ύλης ή άλλων αποτελεσματικών μορφών διάσπασης του νερού.
• Παραγωγή παραγώγων υδρογόνου με βάση το πράσινο υδρογόνο, π.χ. μετατροπή υδρογόνου σε χημικές πρώτες ύλες και συνθετικά καύσιμα, ανάπτυξη επιτόπιων λύσεων – δοχείων.
• Ενσωμάτωση του πράσινου υδρογόνου και των παραγώγων του στο ενεργειακό σύστημα.

2. Τεχνολογίες για χρήση υδρογόνου για την παραγωγή ενέργειας στη βιομηχανία, μεταφορές, σταθερές εφαρμογές, π.χ. κυψέλες καυσίμου:

• Ενσωμάτωση του πράσινου υδρογόνου και των παραγώγων του στο ενεργειακό σύστημα.
• Ολοκληρωμένη χρήση πράσινου υδρογόνου σε εφαρμογές που δεν θα μπορούσαν να απανθρακοποιηθούν διαφορετικά, όπως οχήματα με κυψέλες καυσίμου σε προσωπικές και βαριές μεταφορές εμπορευμάτων, ηλεκτρονικά καύσιμα στη γεωργία, απανθρακοποίηση εταιρειών χάλυβα και χημικών προϊόντων, μετάβαση στην ηλεκτρονική κηροζίνη στην αεροπορία.
• Οριζόντιες δράσεις – ασφάλεια, κανονισμοί, ενημέρωση κοινού κ.λπ.
• Πιλοτικά έργα πράσινου υδρογόνου

Επιλέξιμες δαπάνες

Η ενίσχυση πρέπει να πληροί τον χαρακτήρα κινήτρου και ως εκ τούτου δεν πρέπει να έχει γίνει έναρξη εργασιών για το έργο πριν από την υποβολή της αίτησης χρηματοδότησης. Σε αντίθετη περίπτωση το σύνολο του έργου καθίσταται μη επιλέξιμο προς χρηματοδότηση.

Οι επιλέξιμες δαπάνες στη δράση είναι οι εξής:

• Δαπάνες προσωπικού
• Ενιαίος συντελεστής υπολογισμού επιλέξιμων δαπανών έργου

Το μέγιστο επιχορηγούμενο πιστοποιούμενο μικτό κόστος ανά ερευνητή ανέρχεται στο ποσό των 4.000 ευρώ ανά μήνα στο σύνολο της δράσης «Διμερής επιστημονική και τεχνολογική συνεργασία Ελλάδας – Γερμανίας».

Το αντίστοιχο όριο για το τεχνικό προσωπικό ανέρχεται στο ποσό των 2.000 ευρώ ανά μήνα.

Για την κάλυψη των υπόλοιπων δαπανών του έργου χρησιμοποιείται ενιαίος συντελεστής 40% επί των επιλέξιμων δαπανών προσωπικού.

Το 40% καλύπτει τις υπόλοιπες δαπάνες που προκύπτουν από την ερευνητική δραστηριότητα. Οι δαπάνες που υπολογίζονται με βάση τον ενιαίο συντελεστή 40% είναι επιλέξιμες χωρίς προσκόμιση των αντίστοιχων παραστατικών.

Οι επιλέξιμες δαπάνες που καλύπτονται από τη χρήση του ενιαίου συντελεστή 40% είναι:

• Δαπάνες απόσβεσης οργάνων και εξοπλισμού στον βαθμό και για όσο χρόνο χρησιμοποιούνται για το έργο.
• Δαπάνες απόσβεσης για κτίρια και γήπεδα στον βαθμό και για όσο χρόνο χρησιμοποιούνται για το έργο.
• Δαπάνες για έρευνα επί συμβάσει, γνώσεις και διπλώματα ευρεσιτεχνίας που αγοράστηκαν ή ελήφθησαν με άδεια εκμετάλλευσης από εξωτερικές πηγές με τήρηση της αρχής των ίσων αποστάσεων.
• Πρόσθετα γενικά έξοδα και λοιπές λειτουργικές δαπάνες που είναι άμεσο αποτέλεσμα του έργου (έμμεσες δαπάνες).

Ένταση της ενίσχυσης

Τα έργα που θα προταθούν για χρηματοδότηση θα είναι επιλέξιμα, εφόσον αφορούν έργα έρευνας και ανάπτυξης και το ενισχυόμενο έργο εμπίπτει σε 1 ή και τις 2 από τις κατηγορίες:

• Βιομηχανική έρευνα (industrial research)
• Πειραματική ανάπτυξη (experimental development)

Η ένταση ενίσχυσης του έργου έρευνας και ανάπτυξης ενός δικαιούχου καθορίζεται από:

• Τον χαρακτηρισμό της κατηγορίας έρευνας και ανάπτυξης (βιομηχανική έρευνα, πειραματική ανάπτυξη) κάθε ενότητας εργασίας του έργου
• Το μέγεθος της επιχείρησης – πολύ μικρή, μικρή, μεσαία, μεγάλη

Η ένταση ενίσχυσης ενός δικαιούχου είναι ίση για όλες τις κατηγορίες δαπάνης που συμπεριλαμβάνει κάθε διαφορετική ενότητα εργασίας του προτεινόμενου έργου.

Η ένταση ενίσχυσης καθορίζεται χωριστά για κάθε συνδικαιούχο ενίσχυσης.

Για τους ερευνητικούς οργανισμούς

Σύμφωνα με το άρθρο 2.1.1, σημείο 20 της Ανακοίνωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Πλαίσιο σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την έρευνα και ανάπτυξη και την καινοτομία» (2022/7388 final/19.10.2022), μπορεί να θεωρηθεί ότι η χρηματοδότηση του Ερευνητικού Οργανισμού δεν υπόκειται στους κανόνες κρατικών ενισχύσεων και η χρηματοδότηση μπορεί να θεωρηθεί ως μη κρατική ενίσχυση και να λάβει χρηματοδότηση σε ποσοστό 100% όταν ένας ερευνητικός οργανισμός:

• Έχει ως κύριες δραστηριότητες:
  • Δραστηριότητες εκπαίδευσης για την εξασφάλιση περισσότερων και πιο ειδικευμένων ανθρώπινων πόρων.
  • Ανεξάρτητη Ε&Α για περισσότερη γνώση και καλύτερη κατανόηση, συμπεριλαμβανομένης της συνεργατικής Ε&Α στην περίπτωση που ο ερευνητικός οργανισμός συμμετέχει σε πραγματική συνεργασία.
• Προβαίνει σε ευρεία διάχυση των ερευνητικών αποτελεσμάτων σε μη αποκλειστική και χωρίς διακρίσεις βάση.
• Επανεπενδύει στις κύριες δραστηριότητές του το σύνολο των κερδών από τις δραστηριότητες μεταφοράς γνώσης.

Στην περίπτωση που ο ίδιος ερευνητικός οργανισμός ασκεί δραστηριότητες οικονομικής και μη οικονομικής φύσης, προκειμένου η δημόσια χρηματοδότηση των μη οικονομικών δραστηριοτήτων να μη θεωρηθεί ως κρατική ενίσχυση, πρέπει τα δύο είδη δραστηριοτήτων, καθώς και οι δαπάνες, η χρηματοδότηση και τα έσοδά τους, να διαχωρίζονται σαφώς και με λογιστική παρακολούθηση, ώστε να αποφεύγεται ουσιαστικά η επιδότηση της οικονομικής δραστηριότητας να καλύπτεται από την επιδότηση της μη οικονομικής (σταυροειδής επιδότηση).

Σε περίπτωση που δεν πληρείται το σύνολο των προϋποθέσεων που αναφέρονται πιο πάνω, τότε ο ερευνητικός οργανισμός αντιμετωπίζεται ως επιχείρηση για το συγκεκριμένο έργο, και ισχύουν για αυτόν οι προϋποθέσεις χρηματοδότησης των επιχειρήσεων.

Για τις επιχειρήσεις

Η ένταση της ενίσχυσης ή της χρηματοδότησης με δημόσιους πόρους προκύπτει ανά κατηγορία έρευνας και είδος φορέα και συνεργασίας μεταξύ φορέων και συγκεκριμένα για τις επιχειρήσεις και για τεχνολογικούς και λοιπούς φορείς που αντιμετωπίζονται ως επιχειρήσεις.

Η ένταση ενίσχυσης καθορίζεται χωριστά για κάθε δικαιούχο ενίσχυσης και για κάθε είδος ενισχυόμενης δραστηριότητας.

Όταν ένα έργο περιλαμβάνει διάφορες δραστηριότητες, η καθεμιά από αυτές κρίνεται μεμονωμένα εάν υπάγεται σε 1 από τις κατηγορίες που αναφέρονται παραπάνω, ή σε καμία από αυτές.

Στο πλαίσιο αυτό είναι σκόπιμο κάθε ενότητα εργασίας να αντιστοιχίζεται σε ένα συγκεκριμένο είδος έρευνας (βιομηχανική έρευνα, πειραματική ανάπτυξη).

Κριτήρια αξιολόγησης

Τα κριτήρια αξιολόγησης είναι τα 3.

ΚΡΙΤΗΡΙΟ Α: Αριστεία (Excellence) με βαρύτητα 50%

• Ποιότητα των στόχων του έργου.
• Βαθμός καινοτομίας και πρωτοτυπίας έργου σε σχέση με την υφιστάμενη γνώση σε διεθνές επίπεδο.
• Πληρότητα, αξιοπιστία και επιτευξιμότητα της προτεινόμενης ιδέας.
• Αιτιολόγηση της επιλογής των εμπλεκόμενων ερευνητικών ομάδων, ιδιαίτερα των φορέων από τη χώρα συνεργασίας.
• Βαθμός συνεργασίας μεταξύ των συνεργατών από τις δύο χώρες.
• Συνάφεια των προτεινόμενων κατηγοριών δραστηριοτήτων έρευνας (βιομηχανική έρευνα, πειραματική ανάπτυξη) σε σχέση με τους στόχους του έργου και της πρόσκλησης.

ΚΡΙΤΗΡΙΟ Β: Προστιθέμενη αξία και όφελος με βαρύτητα 20%

• Επιστημονικός, τεχνολογικός, κοινωνικός ή οικονομικός αντίκτυπος σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και μέτρα για μεγιστοποίησή του.
• Αποτελεσματικότητα των προτεινόμενων δράσεων για εκμετάλλευση των αποτελεσμάτων και για τη μέγιστη δυνατή διάχυσή τους.
• Προστιθέμενη αξία που προκύπτει από τη συνεργασία και προοπτικές για περαιτέρω συνεργασία μεταξύ των ερευνητικών ομάδων που συμμετέχουν.

ΚΡΙΤΗΡΙΟ Γ: Υλοποίηση με βαρύτητα 30%

• Πληρότητα και καταλληλόλητα του περιεχομένου της προτεινόμενης εργασίας, της κατανομής των επιμέρους δραστηριοτήτων, του χρονοδιαγράμματος και του προϋπολογισμού.
• Αποτελεσματικότητα της προτεινόμενης μεθοδολογίας ως προς την υλοποίηση των παραδοτέων.
• Πληρότητα, ποιότητα και ικανότητα του Δικτύου Συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένων των Φορέων από τη Χώρα Συνεργασίας, για τη διεκπεραίωση του έργου (σε επίπεδο φορέων και/ή ατόμων) και την υλοποίηση των προτεινόμενων στόχων.
• Καταλληλότητα και επάρκεια των προτεινόμενων δραστηριοτήτων συντονισμού και διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένου του εντοπισμού και της αντιμετώπισης ενδεχόμενων κινδύνων.

Κάθε κριτήριο, Α, Β, και Γ, βαθμολογείται ξεχωριστά. Η βαθμολογία για κάθε επιμέρους κριτήριο κυμαίνεται από 1 έως 5 βαθμούς, με ακρίβεια ενός τετάρτου της ακέραιης μονάδας: 0,25, 0,50, 1 κ.ο.κ.

Για τη συνολική βαθμολογία, ο βαθμός κάθε κριτηρίου πολλαπλασιάζεται με το βάρος του και στη συνέχεια υπολογίζεται σύμφωνα με τον τύπο:

Συνολική βαθμολογία = (βαθμολογία κριτηρίου Α x 0,5) + (βαθμολογία κριτηρίου Β x 0,2) + (βαθμολογία κριτηρίου Γ x 0,3)

Η μέγιστη συνολική βαθμολογία είναι το 15. Η συνολική βαθμολογία θα αποκόπτεται αυτόματα στα 2 δεκαδικά ψηφία.

Η ελάχιστη αποδεκτή συνολική βαθμολογία είναι το 12.

Η μεθοδολογία αξιολόγησης των αιτήσεων χρηματοδότησης είναι συγκριτική σε δύο φάσεις.

Κατά την πρώτη φάση, θα γίνεται αξιολόγηση των προτάσεων που υποβάλλονται σε Ελλάδα και Γερμανία με βάση τις διαδικασίες κάθε χώρας.

Σε δεύτερη φάση, πραγματοποιείται σύγκληση Μικτής Διακρατικής Επιτροπής (Joint Committee) με τη συνεργαζόμενη χώρα, ώστε να γίνει η τελική επιλογή των προτάσεων προς χρηματοδότηση. 

Δείτε αναλυτικά τη δημοσίευση της δράσης.